Het participatieve proces, dat in het gedeelde moment bestaat en erna vervliegt, krijgt in de handen van Kristof Van Gestel gewicht, vorm, archief. Zijn sharing practice biedt alternatieven voor hoe kunstenaarschap gedeeld wordt: niet als resultaat, maar als mogelijkheid.

Een collectief geheugen in stukken taart

Waar in onze vorige sharing practice ieder zijn eigen proces bracht, verschuift in De Collectieve Collectie de focus naar het gemeenschappelijke. Geen solotentoonstelling van stemmen, maar een gedeeld archief van vragen: Hoe bewaar je een proces? Wat blijft er achter als het publiek is verdwenen, de stemmen zijn verstomd, het doek gevallen?

Kristof Van Gestel zet niet in op documentatie, maar op transformatie: het participatieve wordt niet slechts vastgelegd, maar voortgezet. De gesprekswijzer die hij ontwikkelde is daarin geen statisch handboek, maar een levend organisme. Een bordspel van zinnen, knipsels, en keuzes. Slangvormig, met taartstukken in kleur — een visuele grammatica waarin elk gesprek een nieuwe zin vormt.

Het publiek kiest een thema — of misschien kiest het thema hén — en via die keuze vormt zich een gesprek, een ritueel, een ontmoeting. Waar het delen van een kunstpraktijk vaak uitmondt in een passieve overdracht (iemand vertelt iets, iemand luistert), wordt de vorm hier omgebogen naar een gedeelde handeling. De tastbare elementen — een spelbord, snippers van betekenis — zorgen voor sporen. Sporen die je kan vasthouden. In je zak steken. Bewaren. Niet als bewijs, maar als echo.

De rol van ‘brol’ en het begin van betekenis

Het begin van de sessie, met ‘brol’ op de grond — voorwerpen zonder duidelijke waarde — raakt aan iets fundamenteels: we definiëren onszelf via de dingen. Niet via curriculum vitae of statement, maar via de toevallige spulletjes die zich aan ons hechten. De rommel als zelfportret.

Hierin zit ook de filosofische kern van zijn aanpak: participatieve kunst wordt vaak overschaduwd door de vraag hoe ‘het werk’ bewaard moet worden, terwijl Van Gestel die vraag omdraait. Niet: Wat blijft er over? Maar: Hoe kan het blijven leven?

Een praktijk die zichzelf bevraagt

De kracht van Kristofs benadering zit ook in zijn openheid: hij is geen alleswetende gids, maar een gastheer die zelf meezoekt. Andere kunstenaars gebruiken zijn gesprekswijzer op hun eigen manier, leggen andere accenten, halen vanuit hun discipline andere betekenissen naar boven. Zo wordt zijn praktijk een porseleinachtige spiegel: breekbaar, reflectief, steeds in herwerking.

De metafoor van de taart — een prachtig slotritueel — maakt het geheel af: elk gesprek eindigt met een stuk taart. Een gedeeld moment. En net als in de gesprekswijzer: ook de taart bestaat uit stukken, smaken, kleuren. Samen vormt het iets ronds, iets volkomens, maar alleen in de assemblage van de delen.