#Kunstparticipatie

Terugblik op de Winteracademie

Gepubliceerd op 04 januari 2024

De tweede editie van de Winteracademie was alweer om in te kaderen. Lees hieronder de dagboekfragmenten van enkele deelnemers:

Illustreren/ beeldend verhalen:

Kunstenaar-coach: Jan De Kinder

Tekenen is een taal die je kan ontdekken. Met weinig of met veel beelden. Met meer of met minder woorden. Zoals een archeoloog leggen we ons verhaal bloot.

Uit het dagboek van Katrien Nijs:

Dag 1

De eerste dag op de workshop illustreren was best heftig. Vele ‘losmaakoefeningen’ na elkaar. Toch heeft ons dit al tot andere inzichten gebracht. We hebben blind getekend, verhalen gemaakt, geknipt, gestempeld, op mekaars rug getekend…

Dag 2

Begonnen met modeltekenen, van 6 minuten tot 40 seconden. Dan tekenen met koffie: vlekken maken. Mindmap over onszelf gemaakt: op zoek gaan naar wie we zijn, wat ons boeit en bezighoudt. In de namiddag: tegen de klok in beelden tekenen van emoties. Het doel is om tot nieuwe beelden te komen waar je ‘over’ zou denken als je meer tijd had, geen energie in details steken, maar op zoek gaan naar echte boodschap.

Dag 3

Wat leerde ik vandaag

- dat toeval voor de mooiste effecten zorgt

- dat in de vuilbak de interessantste dingen liggen

- dat restjes en overschotjes de beste vondsten zijn

- dat koffie een fantastische verfsoort is

- dat rommel en chaos een zegen kan zijn voor wilde ideeën

En nog een mooike die ik mee naar huis wil nemen:

-ook al sta je kort bij de uitkomst, je kan altijd nog beslissen om een andere weg in te slaan.

Dag 4

Onze werkruimte is ontploft, geen hoek meer zonder snippers en verf. We hebben vandaag vooral ons eigen project vorm gegeven. Iedereen hoopt toch iets mee naar huis te kunnen nemen dat de inspirerende week reflecteert. Het viel me op dat de pauzes korter en krachtiger werden, de koffie moest zijn cafeïne leveren, iedereen wou nog een extra tandje bij steken. Morgen opruimdag…oh dear! Maar ook expo-dag! Je werk tonen en reacties van mede-winteracademisten horen is toch ook interessant.

Dag 5

Vandaag moest het ‘atelier waar alles mocht’ omgetoverd worden tot een cleane plek…dan weet je… the end is near. Er wordt op de laatste dag ook traditiegetrouw een ‘toonmoment’ georganiseerd. Ik ben zelf nooit kandidaat om een grote groep toe te spreken over hoe het eraan toeging in de illustratie-groep, maar gelukkig was er iemand die dat met plezier deed. Sommige mensen spreken me dan aan. Het geeft toch altijd een warm gevoel als iemand geraakt is door je werk. Ik creëer vanuit mezelf maar het komt toch pas echt tot leven als de boodschap ergens aankomt.

Elke groep vult dit moment van ‘delen met de grote groep ‘ anders in, dat maakt de kracht van verschil nog groter. Zelf was ik het meest geraakt door de voorstelling van de dansers. We kregen een onvoorbereide improvisatie te zien die mij deed dansen in mijn hoofd. Het is op zo’n momenten dat ik inspiratie vergaar voor verdere projecten. En dan… jassen zoeken, tekeningen onder de arm, wat gsm-nummers uitwisselen… Allemaal uitvluchten om geen afscheid te moeten nemen. De kans bestaat zeker dat we mekaar terug zien op dezelfde plaats, maar niet in dezelfde groep, niet met die energie van mensen. Bedankt coach voor je toewijding. Bedankt mede-illustratoren om een stukje winter samen met mij door te brengen. Bedankt team Destelheide voor de roze lampjes ‘s avonds in de bar. Pink was de ‘punch’ kleur van mijn beeldverhaal, en dat idee is me met een glüwein in de hand in de bar overvallen.

Dans/ een eigen bewegingstaal

Kunstenaar-coach: Nick Robaey

Het lichaam als instrument, de muziek en ruimte als onze partners. Nicks doel is om de deelnemers concrete tools mee te geven die ook naast de dansstudio bruikbaar zijn. Of hoe je dans meeneemt in het dagelijkse leven.

Een gezamenlijk dagboek van alle deelnemers:

‘Ground connection, nog altijd heel belangrijk.’

‘We have a hook to the ear.’

‘We gaan onze software downloaden.’

‘We noemen dat het showgehalte.’

‘Kijk, ne fotograaf.’

‘We ademen allemaal samen alsof we één dier zijn.’

‘Neem alles, neem de muziek. Je bent het instrument.’

‘Drop it.’

‘Neutral spine.’

‘No music, no dancing.’

‘Adem in, adem uit.’

‘Kijk naar de wanden en het plafond. Oh, hoe mooi.’

‘Intelligence is holding two opposite truths at the same time.’

‘Je kan da took op body intelligence toepassen.’

‘The flock, move, from the flock…’

‘ ‘t is voor ne kunstproject.’

‘You can dance like you’re the one who’s playing the music.’

‘Op de grond, gewoon liggen.’

‘Focus op de voetjes: relevé en hiellevé.’

‘And forget about everything. Just dance.’

‘En niet vergeten: hoe harder de zon schijnt, hoe beter de schaduw kan volgen.’

Verhalen/ magisch realisme

Kunstenaar-coach: Fikry El Azzouzi

Een kind dat de taal van dieren spreekt, een djinn die in de huid kruipt van een mens en zich beweegt in de stad, een boom die zich uitrekt en na jaren stilzwijgen zijn krakende stem laat horen.

Uit het dagboek van Marije van Bouwel:

Dag 1

We gaan absurde dingen doen, duiken in een magisch realistische wereld. Stapje voor stapje, woord voor woord fabriceren we onze eerste tekst en krijgen we elk een uitdaging: stel een absurde vraag aan iemand en maak er notities van. Bij voorbaat al excuses aan de mede-winteracademiërs die de eerste avond vragen voorgeschoteld kregen.

Dag 2

Buiten is het koud, dus verzamelen de schrijvers in hun knusse schrijvershol. Vanaf vandaag wordt het alleen nog maar absurder. We experimenteren met erotische absurde scenes, gaande van kannibalen, eentelefoongesprek over kaas, iets met slakken en de stoeltjeslift en alles daartussen. Je kan het zo gek niet bedenken of we hebben er wel iets over geschreven.

Dag 3

De winteracademie is al bijna halfweg. Het was weer iets te gezellig in de bar gisterenavond. Dag 3 is zo’n dag waarin je helemaal ondergedompeld bent in het Destelheidse ritme.

Dag 4

Woorden worden geschrapt, teksten bijgeschaafd en daarna enkele keren oefenen voor wat de schrijvers gaan brengen. Dat morgen de winteracademie alweer voorbij is, daar willen we nog niet aan denken. De bubbel van verbeelding zweeft nog even door, mag nog niet barsten.

Dag 5

Nog even generale repetitie voor onze performance en dan het toonmoment. Het is heel fijn om al die glunderende deelnemers te zien wanneer ze laten zien wat ze maakten en erover vertellen of wanneer ze zich smijten op het podium. Ook de coaches glunderen van trots over hun pupillen.

We hebben dat allemaal weer goed gedaan! Het is altijd spannend om naar buiten te komen met wat je gecreëerd hebt, maar de warme reacties zijn o zo fijn.

Maar helaas is vandaag de dag dat de bubbel van verbeelding uit elkaar spat, we Destelheide moeten verlaten (of destelheaven, zoals één van de zeefdrukkers het noemde). Het is altijd te kort, mag altijd wat langer duren. Ik denk dat alle deelnemers het ermee eens zijn dat het weer heerlijk vertoeven was in onze bubbel van verbeelding, van wroeten, veel wroeten, van zoeken en vinden.

Het aftellen naar de zomeracademie kan alweer beginnen.

Animatiefilm/ digitaal tekenen

Kunstenaar-coach: Roman Klochkov

Een animatiefilmmaker speelt met de emotie van de kijker. Aan het lachen brengen of een traan laten wegpinken? Beeld per beeld, shot per shot wordt er een eigen universum in de vorm van de korte animatiefilm opgebouwd.

Uit het dagboek van Annete:

Dag 1

Aankomen op Destelheide, dat is altijd met een blij gevoel. Deze keer koos ik een atelier dat buiten mijn comfort zone ligt. Zelf animatiefilms maken. Het blijkt een heel boeiend medium met veel mogelijkheden. Het is meteen raak want ik amuseer mij enorm met het tot leven brengen van simpele uitgeknipte vormen in papier. Na het avondeten waag ik mij aan digitaal getekende animatie. Er gaat weer een nieuwe wereld open en ik vind het reuzeleuk. Nieuwe programma's uitproberen gaat vergezeld met veel knoeien, veel vinden en af en toe een gniffel. Want de resultaten van mijn filmpjes zijn soms onverwacht grappig.

Dag 2
Het thema is Land Art. De koude wind houd mij niet tegen om buiten op zoek te gaan naar materiaal voor mijn stop motion filmpje. Het is 'work in progress'. Intussen probeer ik ook digitale animatie uit. Ik ploeter met plezier aan een storyboard, en pruts met veel goesting aan iets dat al begint te lijken op bewegende tekeningen. Het is uiteindelijk een dag van veel nieuwe indrukken.

Dag 3
begon met een gezamenlijke oefening rond animatie als opwarmer van die dag. Daarna heb ik mij gestort op stop motion met houtskool, zaden en ander plantaardig materiaal dat ik de vorige dag al verzameld had. Stop motion is een fantastisch medium om mee aan de slag te gaan. Ik verlies mij er helemaal in. De beweging van die beelden blijft mij verbazen. Mijn project is nog niet klaar wanneer ik moe en voldaan ga slapen. Wat mij opvalt is dat ik amper 30 seconden beeld heb en daarbij een spreekwoordelijk sprongetje maak van vreugde.

Dag 4
was een dag van hard doorwerken, af en toe eens inwendig vloeken en geweldig blij zijn wanneer de stukken op hun plek vallen. De laatste hand leggen aan frames en nog wat onnozele foutjes rechttrekken. Ik krijg het gelukkig opgelost met de hulp van onze alwetende mentor.

Dag 5
Mijn project is bij de mentor om gemonteerd te worden voor een toonmoment. Toegegeven, dat is spannend. Ik probeer in de overgebleven tijd nog wat technieken uit. Er liggen nog zaden en peulen, plakband, houtskool, krijt, wasco... Ik speel en monteer nieuwe filmpjes. Die experimenten zijn losse ideeën waarmee ik later misschien aan de slag zal gaan. Ik besef dat er nog veel onbekend terrein is om te ontdekken maar helaas zit de tijd van de Winteracademie erop.

Tijd om huiswaarts te keren, om alles op te ruimen en in te laden, om sleutels af te geven. Het toonmoment is een heel mooie afsluiter van een fijne creatieve week en ik ben blij om van de andere deelnemers hun werk te zien/horen/beluisteren... Misschien zie ik hen terug op een volgende editie van de Zomeracademie. Tot de volgende!

Zeefdruk/ werkplaats

Kunstenaars-coaches: Els Baeten en Harmen Liemburg

Zeefdruk is een veelzijdige en flexibele techniek waarmee krachtig grafisch werk wordt gemaakt. Door te spelen met contrast, kleurkeuze en de verschillende materialen waarop kan worden gedrukt, ben je al heel snel op weg naar een eigen handschrift. Voor je het weet, heb je een rek vol resultaten!

Dag 1

(ontbrekend)

Dag 2

We mochten zelf onze ramen inrakelen met emulsie, laten belichten, uitspoelen. Alles zelf doen, zodat je een beeld krijgt van het hele proces. Ik ben voor een kaasplank gegaan en ben een kaasplank aan het maken in verschillende lagen. Ik moet wel zeggen: dat duurt allemaal veel langer dan je denkt. Je denkt misschien ‘ik ga even een tekening drukken’, maar je moet de tekening tekenen, belichten, alles klaarzetten, dan drukken, kleuren kiezen, afwassen. Op het einde van de dag had ik al een mooi resultaat. Ik was heel blij. Ik kreeg er wel honger van. Gelukkig was er ’s avonds bij het eten ook kaas!

Dag 3

Ik was net op tijd voor het ontbijt en heb erna verdergewerkt aan mijn kaasplank. In de middag heb ik gegeten met iemand die ik nog kende van de Zomeracademie. Het was veggiedag en het eten was heel lekker: rijst met falafelballetjes en een wafel als dessert. Na de middag deden we een rondje in de groep, iedereen toonde zijn werk en gaf elkaar tips. Daarna konden we verder aan de slag met ons eigen werk. Erna ben ik met een paar mensen van mijn groepje naar de supermarkt gegaan omdat ik superveel zin had in kaas. Ik ben al drie dagen aan die kaasplank aan het werken. Bleek ’s avonds dat we nog eens warm eten kregen, dus die kaas was een beetje overbodig. Ik heb toch ’s avonds die kaas nog opgegeten terwijl ik verder heb gedrukt.

’s Avonds hebben we ook een plan gemaakt om onze leraars, Harmen en Els, te bedanken. Via AI hebben we een beeld laten maken, dat hebben we dan geprint, belicht op een zeef en gedrukt.

Dag 4

Vandaag was de laatste dag dat we konden werken aan ons drukwerk. We gingen ook onze verrassing voor onze leraars afwerken, waarbij we iedereens werk combineerden en op stof drukten. Deze middag dachten we dat we frietjes gingen eten, want we hebben heel de week nog geen frietjes gekregen, maar het was gewoon bloemkool met worst en patatjes. Ik had veel te veel gegeten en daardoor kon ik mijn ijsje niet meer eten.

Ook ben ik langsgegaan bij alle ateliers. Het is fijn om te socializen, je leert mensen echt beter kennen. Dan was het tijd om verder te werken, want ik had een heel concreet doel voor ogen voor vandaag. Op het einde van de dag heb ik een paar werken uitgekozen die ik morgen op de expo wil tonen aan de andere groepen. Wat ik ook gedaan heb is een giveaway gedaan op mijn instagram. Mijn kaasplank is goed gelukt en als mensen die willen kan ik ze naar hen opsturen en kunnen ze die ophangen in hun keuken.

Dag 5

De dag begon met een laatste ontbijt. De kamer opruimen. Heel het atelier opruimen. Toen ontdekte ik dat mijn autoband plat was. Dat moest ik eerst fixen, voor ik verder kon leven. Ik heb een vriend van mijn ouders gebeld en die is komen helpen. Daardoor kon ik tot het einde blijven. Maar goed. We hadden opgeruimd en de expo klaargezet. Dan zijn we gaan eten. Het was frietjes met vol-au-vent, iedereen was zot blij. Na het eten ben ik in de expo gaan zitten, op mijn gemak, om nog even rust te nemen voor de grote drukte kwam. De expo begon bij de illustratoren, daar konden we alle tekeningen bekijken. Dan gingen we naar boven, waar ons werk lag. Het was fijn dat mensen vragen stelden en geïnteresseerd aan het kijken waren. Daarna werden we in de put verwacht, waar we de video’s van animatie konden zien. Daar heb ik een paar keer luidop gelachten, het was echt grappig. Nadien deed improvisatiedans een opvoering. Tot slot kregen we in de bar een drankje aangeboden en droegen de schrijvers hun teksten voor. Het was niet alleen voorlezen, maar ook zingen.


Gerelateerd

Res-Sentir/Op de tast

Res-Sentir/Op de tast

Beeldende kunsten en podiumkunsten via zintuiglijke ervaringen toegankelijker en inclusiever maken.

De Wondere Pluim

De Wondere Pluim

Een literair schrijfgebeuren voor lagereschoolkinderen, georganiseerd door ouders, De Veerman en lokale actoren. Ontstaan in Antwerpen (2002) en ondertussen enthousiast overgenomen door Turnhout, Tongeren, de Brusselse Rand en Oostende.

My Inner Landscape

My Inner Landscape

De Veerman bundelt haar educatieve methodes en aanpak met deze van MAC’s en Mu.ZEE om een groter jongerenpubliek te bereiken door een participatief jongerentraject te ontwikkelen.

Samenwerken?

Ben je een kunstenhuis op zoek naar publieksverbreding of -participatie, programma-ontsluiting, langdurige projecten? Wil je de kunstzinnige vakken een doordachte plaats geven in het curriculum van je school? Ben je benieuwd hoe jongeren vandaag kijken naar het verleden en via de kunsten je erfgoed kunnen ontsluiten voor een breder publiek? Ben je benieuwd hoe een duurzaam kunsteducatief of -participatief beleid er zou moeten uitzien? Wil je als gemeenschaps- of cultuurcentrum een plek zijn waar alle leefwerelden elkaar via de kunsten kunnen ontmoeten?  Ben je een kunstenaar op zoek naar ruimte en inhoudelijke ondersteuning?

Laten we samenwerken